Raniuszki (Aegithalidae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowych. Rodzina ta liczy dziś 7 gatunków w 2 rodzajach. W Polsce żyje tylko jeden gatunek z tej rodziny ptaków. Jeden gatunek zamieszkuje właśnie Europę, drugi Amerykę Północną i Środkową, pięć pozostałych gatunków żyje w Azji. Wszystkie gatunki raniuszków zamieszkują lasy.
Raniuszek (Aegithalos caudatus) to ptak bardzo małych rozmiarów, dużo mniejszy od wróbla, o krępej budowie ciała, przypominający kulkę z długim ogonem. Spód białawy, boki i brzuch są różowe. Z wierzchu jest czerwony, czarny i biały. Skrzydła są czarne. Nad okiem czarna brew. U niektórych podgatunków głowa jest całkowicie biała. Samiec i samica wyglądają podobnie. Młode ptaki nie mają różowego nalotu.
W Polsce jest to nieliczny ptak lęgowy, choć spotkać go można na terenie całego kraju, głównie na nizinach. Zasiedla lasy liściaste, mieszane, czasem parki i ogrody. Zwinnie porusza się pośród gałęzi gęstych drzew i krzewów. Pożywienia szuka nawet na cienkich końcach gałązek.
Przebywa w małych grupach rodzinnych. Prowadzi osiadły lub koczujący tryb życia. Czasem zimą można obserwować większą liczbę raniuszków, gdy migrują do nas ptaki z północy. To bardzo ruchliwe ptaki, choć niepłochliwe. Ptaki te nocują gromadnie, przytulone w rzędzie do siebie, minimalizując w ten sposób straty ciepła.
Gniazdo raniuszka jest kuliste z bocznym wejściem, zbudowane z mchu, sierści, pajęczyn, kawałków kory, wyścielone piórami. Można w nim znaleźć nawet 2000 piórek!
