Kuropatwa (Perdix perdix) to ptak wielkości gołębia o krępej budowie ciała, średnio liczny w naszym kraju. W upierzeniu dominują brązy i odcienie szarości. Głowa na policzkach i gardle ma rudy odcień. Po bokach ciała występują ciemnobrązowe pręgi, w podobnym kolorze jest plama w okolicy piersi lub brzucha, która u samic czasem nie występuje. Skrzydła są dość krótkie i zaokrąglone. Kogut od kury różni się ubarwieniem piór barkowych i na pokrywach skrzydłowych.
Kuropatwę jest bardzo trudno zauważyć, gdyż większość czasu spędza na ziemi dobrze ukryta dzięki maskującemu ubarwieniu (jest tak dobrze zamaskowana, że często podrywa się wprost spod nóg obserwatora). Lata tylko z konieczności, najczęściej w obliczu bezpośredniego niebezpieczeństwa. Kuropatwa występuje na terenach rolniczych, szczególnie na polach w sąsiedztwie nieużytków, kęp krzaków i pastwisk.
Jest gatunkiem osiadłym. Poza okresem rozrodu skupia się w niewielkie stada. Nocuje między bruzdami ziemi pod osłoną traw, zawsze w innym miejscu. Kuropatwa jest aktywna za dnia, żeruje najbardziej intensywnie o zmroku i o świcie, zjada liście traw, koniczynę, zboża, nasiona chwastów. Dietę roślinną uzupełnia czasami owadami, głównie w okresie rozrodu. Pisklęta jedzą owady. Kuropatwa jest monogamiczna nawet przez kilka sezonów lęgowych. Gniazduje na ziemi w zbożu, wysokiej trawie, pod krzewami.
W zimie kuropatwy z wielkim trudem zdobywają pokarm. Ziarna, kiełki zbóż i inny pokarm pochodzenia roślinnego wykopują spod śniegu.
Kuropatwa – do niedawna pospolita – stała się ostatnio w wielu rejonach kraju bardzo nieliczna. Do spadku liczebności prawdopodobnie przyczyniły się m.in. chemizacja rolnictwa, wzrost liczebności drapieżników, zwłaszcza lisa, łowiectwo.
