Dzięcioł czarny (Dryocopus martius) to największy polski dzięcioł. Jego upierzenie jest jednolicie czarne, przy czym samica ma ciemnoczerwoną potylicę, a samiec – czerwoną czapeczkę na głowie. Dzięcioł czarny ma dłuższy niż inne dzięcioły język, który wysuwa poza dziób na odległość nawet 5 cm. Język jest pokryty lepką substancją, a na jego końcu znajdują się zadziory, które ułatwiają chwytanie larw. Cechą charakterystyczną tego gatunku jest lot po linii prostej. Pozostałe dzięcioły mają lot falisty.
Dzięcioł czarny zamieszkuje w rozległych lasach iglastych i mieszanych. Prowadzi osiadły tryb życia i jest samotnikiem. Dość często przebywa na ziemi. Dzięcioł ten, podobnie jak i inne, rozkuwa korę drzew w poszukiwaniu pokarmu. Kucie zaczyna od nasady drzewa. Otwory są podłużne i mogą osiągnąć długość nawet 1 m. Uderzenia w drzewo są donośne, odgłosem przypominają uderzenia siekiery. Częstotliwość kucia sięga 100 razy na minutę, a wykucie dziupli zajmuje ptakom od 14 do 28 dni.
Dzięcioł czarny jest płochliwy i dość trudno go obserwować.
