Gęsi (Anserinae) to podrodzina ptaków z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Obejmuje gatunki wodne, zamieszkujące cały świat. Te duże ptaki (najmniejsze mają 50 cm długości i 1 kg masy) charakteryzują się brakiem różnic w ubarwieniu między samcem i samicą.
Gęś gęgawa (Anser anser) dała początek innym rasom gęsi, które dzisiaj są powszechnie hodowane w wielu regionach Polski. Do jej udomowienia doszło około 3000 lat temu na wielu różnych obszarach, m.in. Grecji, Egipcie, Babilonii czy Rzymie. Mimo, że w okresie od lutego do marca, a nawet kwietnia spotykana jest w bardzo wielu miejscach, zwłaszcza w dolinach rzecznych, to jej populacja lęgowa wcale nie jest aż tak liczna, jakby to się mogło wielu wydawać. Pisał o tym prof. Jan Sokołowski w swoim dziele „Ptaki ziem polskich”. W latach 50. ub. gęgawie groziło wyginięcie. Obecnie badacze szacują jej liczebność na poziomie 1500-2000 par lęgowych, co oznacza, że gatunek zachowuje od lat pewną stabilność. W okresie przelotów gęś gęgawa tworzy klucze, w których odzywa się przypominającym gęś domową gęganiem.
Gęś zbożowa (Anser fabalis) jest nieco mniejsza od gęgawy, ale w okresie przelotów o wiele bardziej liczna. Często podczas obserwacji gęsich stad, zbożówki stanowią nawet 90 proc. całego składu. Ich tereny lęgowe położone są daleko na północy w dzikich ostępach podbiegunowej tundry. Ptaki spędzają tam dosłownie 3 miesiące, co wynika oczywiście z uwarunkowań środowiskowych oraz atmosferycznych.
Gęś białoczelna (Anser albifrons) jest jeszcze mniejsza od dwóch wcześniej prezentowanych przedstawicieli rodziny Anseridae. Gęś białoczelna zamieszkuje całe koło podbiegunowe – od Alaski przez Kamczatkę i Syberię, aż do Grenlandii. Tam zakłada gniazdo na otwartych przestrzeniach tundry. Częstym zjawiskiem jest gniazdowanie kolonialne, zwłaszcza na terenach o lekkim wzniesieniu. Podobnie jak w przypadku gęsi zbożowych, także białoczelne pozostają w Europie Środkowo-Wschodniej na zimowanie.
W przypadku gęsi białoczelnej, ptaki latają według utartych szlaków, które przez lata zostały wyznaczone dzięki działalności wcześniejszych pokoleń. Według badaczy ptaki między innymi sugerują się świecącymi w nocy latarniami, które służą za swoiste drogowskazy. Gęsi przyjmują zupełnie inną strategię lotu, niż chociażby bociany lub ptaki szponiaste. Przez cały czas lecą lotem aktywnym, w związku z tym co jakiś czas muszą zatrzymywać się na dłuższy postój. Każdego roku zatem można obserwować wielotysięczne stada w ostojach, które uzyskały statusy albo rezerwatów, albo obszarów Natura 2000 właśnie dzięki sezonowej obecności ogromnych ilości gęsi. Ze względu na dość konserwatywny stosunek do swoich tras przez lata zatrzymują się w tych samych miejscach.[/su_note]
