Derkacz (Crex crex) to przedstawiciel rodziny chruścieli, o lekko butelkowatym kształcie. Jest nieco mniejszy od kuropatwy. Samce mają głowę z boku, szyję z przodu oraz pierś niebieskawe. Samice są bardziej płowe. Z wierzchu pióra mają czarny kolor, ale obrzeża są brązowe i szerokie. Boki są rude z jasnymi prążkami. Skrzydła są zaokrąglone, dziób dość krótki.
Ptak ten gniazduje w Europie i Azji. Jest ptakiem wędrownym. W Polsce można go spotkać na terenie całego kraju, częściej na wschodzie kraju, ale nie jest liczny. Zasiedla żyzne tereny uprawne, np. łany zbóż i rzepaku, wilgotne łąki, pastwiska, torfowiska i turzycowiska w dolinach rzecznych.
Derkacz słynie z wyjątkowo skrytego trybu życia, Porusza się głównie piechotą pośród gęstej roślinności, nawet przestraszony ucieka pieszo w gęstwinę. Bardzo rzadko i tylko na chwilę wychodzi na otwarte tereny, więc trudno go zaobserwować, ale dość łatwo usłyszeć jego donośny głos. Lata rzadko, przede wszystkim podczas migracji na zimowiska w Afryce, dokąd wędruje tylko nocą. Podczas lotu jego nogi zwisają w dół.
Nam też nie udało się niestety zobaczyć derkacza, mimo że dłuższy czas staliśmy dosłownie obok niego i nagrywaliśmy jego donośny głos. Ptak przemieszczał się wokół nas w promieniu kilku metrów, ale nie byliśmy w stanie zaobserwować ani ptaka, ani nawet szelestu, czy jakiegoś drgnienia traw. Dlatego też przedstawiamy jedynie nagranie, którego dokonaliśmy na podmokłych łąkach w Puszczy Kampinoskiej w czerwcu 2019 roku.